Konkurs
50. Konkurs Piosenki Eurowizji
Data
19, 21 maja 2005 r.
Miejsce
Pałac Sportu, Kijów (Ukraina)
Slogan
Awakening
Półfinał
Tak
Artysta
Ivan & Delfin
Utwór
Czarna dziewczyna
Autor tekstu
Ivan Komarenko, Michał Szymański, Paweł Radziszewski
Autor muzyki
Łukasz Lazer
Dyrygent
–
Pozycja startowa
Półfinał: 25/25
Finał: –Zajęte miejsce / liczba krajów
Półfinał: 11/25
Finał: –Zdobyte punkty
Półfinał: 81
Finał: –Najwyższe noty
Półfinał:
Głosowanie telewidzów: Dwanaście punktów: 1 raz (Grecja), Osiem punktów: 2 razy (Ukraina, Niemcy)
Czarna dziewczyno!
To słońca ostatni błysk
Ogień i czerwone wino
Rozgonią cygańskie sny
Czarna dziewczyno!
Czy widzisz, być z tobą chcę
Gdy wszystkie gwiazdy dziś mówią nam
Co się wydarzy nie grzech
Hajda wy bystre konie
Nieście nas z całych sił
Czarna Jedyna!
On chce być z nią, ona z nim
Laj laj laj laj laj (x7)
Występ i teledysk
Wybór reprezentanta
We wrześniu 2004 roku pojawiły się pierwsze informacje na temat udziału Polski w 50. Konkursie Piosenki Eurowizji w Kijowie. Początkowo planowano zorganizowanie otwartych preselekcji, jednak ze względu na ówczesne zmiany na polskiej scenie politycznej i nowy zarząd TVP postanowiono, że swojego reprezentanta Telewizja Polska wybierze wewnętrznie. Zainteresowanie udziałem wyraził wówczas m.in. zespół Virgin, jednak ze względu na zamknięty charakter preselekcji, zrezygnował ze startu.
W listopadzie pojawiły się pogłoski, że ze względu na wysoki koszt udziału w Eurowizji i słabą pozycją uzyskaną przed formację Blue Cafe w Stambule, przez co polski reprezentant po raz pierwszy musiałby wystąpić w półfinale widowiska, TVP myśli nad rezygnacją z udziału. Telewizja miała zapłacić za udział wówczas milion złotych – informację tę podał serwis Wirtualne Media. Koniec końców zdecydowano się na wysłanie aplikacji, potwierdzającej chęć udziału w wydarzeniu, a w styczniu 2015 roku do wiadomości publicznej trafiła informacja, że reprezentant zostanie wybrany wewnętrznie. Chęć udziału w wewnętrznych selekcjach wyrazili m.in. niemiecki kompozytor Ralph Siegel oraz maltański muzyk Gerard James Borg.
Termin zgłaszania kandydatów mijał 20 stycznia. Uzbierano 63 propozycje, z czego kilka z nich nie spełniało wymogów regulaminowych. Według nieoficjalnych informacji, swoje kompozycje nadesłali m.in. Patrycja Markowska, zespół Offside i bracia Molędowie. 29 stycznia, podczas specjalnego wydania programu telewizyjnego „Stratosfera”, którego gośćmi specjalnymi była Justyna Steczkowska (Polska 1995) oraz zespoły Ich Troje (Polska 2003) i Blue Cafe (Polska 2004), ogłoszono, że nasz kraj będzie reprezentował zespół Ivan & Delfin z utworem „Czarna dziewczyna”. Komisja jurorska składała się z 28 osób, a jej członkami byli m.in. dziennikarz Rzeczypospolitej Jacek Cieślak, ówczesny prezes stowarzyszenia OGAE Polska Tomasz Deszczyński, dyrygent Zygmunt Kukla i dziennikarz radiowy Wojciech Jagielski.
Pierwsza piątka głosowania prezentowała się następująco:
- „Czarna dziewczyna” – Ivan i Delfin 141 pkt.
- „First Kiss” – M.Jarosińska i Z.Boczar 100 pkt.
- „Le luxe” – Abra 86 pkt.
- „Ma vie” – Agata Torzewska 68 pkt.
- „Euro Smile” – Ewa Kowalska i Przyjaciele 67 pkt.
Utwór „Czarna dziewczyna” zdobył osiem najwyższych not, a w ogóle zagłosowało na niego 15 jurorów. Warto odnotować, że ówczesną wokalistką zespołu Abra była Iwona Węgrowska (wzięła udział w Krajowych Eliminacjach 2010, zajmując trzecie miejsce), a swoją pierwszą eurowizyjną próbę miała Magdalena Tul (reprezentantka Polski na Eurowizji 2011), która występowała wówczas pod pseudonimem Lady Tullo.
[foogallery id=”486″]
Przygotowania do Eurowizji
Polski wybór spotkał się z bardzo krytycznym odbiorem w mediach. Wiele osób zarzuciło, że „Czarna Dziewczyna” reprezentuje niechlubny gatunek disco polo. Skupiono się również na narodowości wokalisty, który jest Rosjaninem. Obywatelstwo polskie otrzymał dopiero w 2010 roku, przy jednoczesnym zrzeczeniu się obywatelstwa rosyjskiego.
Przewodniczący Eurowizyjnej Komisji Janusz Kosiński również nie upatrywał dużych szans na awans:
„Wszystkie teledyski, które obejrzałem wcześniej, prezentują się przy naszym dużo lepiej. Są na poziomie światowym. Jednak wykonawca i producent teledysku uparł się, że tak to ma wyglądać. I ludzie jak oglądają takie rzeczy, to mają wrażenie, że to słabizna. Ten festiwal, a obserwuję go już z ulicy Woronicza [siedziba TVP – przyp. red.] 12 lat, rządzi się swoimi prawami. Jak wiadomo, ludzie głosują sms-ami i mogą „wytupać” daną piosenkę. Niestety w przypadku piosenki Ivana i Delfina nie za bardzo widzę szansę, by weszli do finału. Mój osąd oparty jest na teledysku do piosenki „Czarna dziewczyna”. Być może choreografia, a mają mieć jakieś szalone efekty, zaważy na awansie. Aczkolwiek jest to Konkurs Piosenki…”, wywiad Janusza Kosińskiego dla Interia.pl, maj 2005.
Ivan i Delfin: „Będzie kolorowo”.
Zwolennicy utworu twierdzili inaczej:
„Na tego typu festiwal ten zespół się nadaje w sam raz… Tam nie ma po co wysyłać zbyt zaawansowanej muzyki”.
Zagraniczni fani również byli podzieleni. Jedni uważali utwór za charakterystyczny dla naszego kraju, inni natomiast stwierdzili, że widzowie z krajów zachodnich tego nie kupią.
W marcu powstała nowa wersja utworu, która została wzbogacona o dodatkowe warstwy muzyczne oraz dodatkowy tekst w języku rosyjskim. Miał być to ukłon w stronę wschodniej części Europy. Podczas prób dziennikarze zebrani w Pałacu Sportu w Kijowie bardzo pozytywnie ocenili polski występ i stawiali Polskę jako pewniaka do awansu.
Na konkursie
Zespołowi podczas konkursu towarzyszyły dwie tancerki: Radosława Bogusławka i Aneta Bocwińska-Bartoszuk oraz piosenkarka Gosia Andrzejewicz, która grała na akordeonie i śpiewała w chórkach. Reprezentacja ubrana była w tradycyjne stroje romskie.
Gosia Andrzejewicz w późniejszych latach próbowała swoich sił, startując m.in. rok później w białoruskich preselekcjach z piosenką „Dangerous Game”, a w 2010 roku wzięła udział w preselekcjach szwajcarskich z utworem „You”. W 2017 roku zgłosiła się do polskich selekcji, ale nie ujawniła publicznie tytułu piosenki.
[foogallery id=”482″]
Reakcje
Brak awansu i kontrowersyjny występ zespołu nie przeszedł bez echa. Maria Szabłowska, która rok później zasiadła jako przewodnicząca eurowizyjnej komisji, powiedziała:
„Niepotrzebnie postawiliśmy na ludyczność. Głosowanie pokazało, że europejska publiczność lubi nie tylko lekką muzykę. Prawdopodobnie zjadła ich trema. Ivan Komarenko nie rozwinął się na scenie i słabo zaśpiewał”.
„Eurowizja to specyficzny festiwal. Tam trzeba czymś zaskoczyć. Planujemy wielki show, tancerki i choreografię. Tego jeszcze żaden z polskich wykonawców nie zaprezentował”, rozmowa z z INTERIA.PL, kwiecień/maj 2005.
„Wcale nie [jesteśmy rozczarowani]. Zajęliśmy 11. miejsce, a do udziału w finale zabrakło nam tylko 4 punktów. Najważniejsze, że zostaliśmy zauważeni i dzięki Ivanowi, który jest Rosjaninem, mamy już otwarte wrota na rynek wschodni. Wkrótce nagramy płytę w języku rosyjskim. (…)Trochę nam przeszkodził system głosowania, który powoduje, że kraje wywodzące się z jednego regionu głosują na siebie nawzajem. Polska musiałaby się rozpaść na pięć części, żeby jej reprezentant miał takie same szanse jak jego rywal np. z Bałkanów. Nie bez znaczenia była także postawa polskiej telewizji, która mimo naszych zabiegów nie pomogła w promocji „Czarnej dziewczyny”.”, Łukasz Lazer w wywiadzie dla KurekMazurski.pl, 2005.
Gosia Andrzejewicz po konkursie:
„Z jednej strony bardzo dobrze wspominam udział w Eurowizji, bo poznałam artystów z całego świata. Podobała mi się też atmosfera całego występu. Nie czułam tremy, bo cała energia i skupienie było na zespole. Z drugiej strony nie za bardzo przepadałam za tą piosenką, za tym akordeonem. Byłam doczepiona do tego. Ale tak bardzo chciałam pojechać zobaczyć ten wielki świat”, wywiad dla serwisu Plejada, grudzień 2017.
„Wcale nie uważam, że Eurowizja jest to coś „be”. Bardzo dobrze wspominam moją przygodę. Cały czas oglądam. To, co zrobiła Szwedka (Loreen), to było coś niesamowitego. Wyszła jedna osoba, zaśpiewała i zatańczyła i wygrała i to było piękne”, wywiad dla Radia Świdnik, 2012.
„W 2005 roku reprezentowałeś Polskę na Eurowizji. To było dla ciebie ważne wydarzenie?
Bardzo, dlatego starałem się, żeby wypaść jak najlepiej. Nie miałem wtedy jeszcze polskiego obywatelstwa, dlatego chciałem dać z siebie wszystko, żeby pokazać Rosjanom, że potrafię godnie reprezentować Polskę. Zarzucano mi, że swoim występem promowałem kulturę romską. Szczerze przyznam, że to był przypadek, że wybraliśmy akurat tę piosenkę. Musieliśmy wymyślić choreografię i scenografię, no i najbardziej pasowały do tego kolorowe suknie. One wcale nie były cygańskie, tylko estradowe. Próbowałem połączyć naszą kulturę słowiańską z nutką cygańskiego romansu. Muzyka romska miała na mnie ogromny wpływ, nie wstydzę się tego i chciałem to pokazać całej Europie.
Pojechałbyś drugi raz na Eurowizję?
Nie, ale nie dlatego, że nie szanuję tego konkursu. Byłem tam raz, pokazałem się z jak najlepszej strony i nie ma sensu tego powielać. Chcę zaskakiwać swoich fanów, a nie robić kolejny raz to samo”, wywiad dla serwisu Plejada, kwiecień 2016 roku.
[foogallery id=”484″]
Inne związki z Eurowizją
W 2006 roku zespół Ivan & Delfin nadesłał trzy utwory do siedziby TVP, jednak żaden z nich nie awansował do krajowego finału eliminacji.
Więcej na ten temat
https://web.archive.org/web/20050204125355/
http://eurowizja.org/news.php?id=175
https://muzyka.interia.pl/wiadomosci/news-eurowizja-dlaczego-ivan-i-delfin,nId,1622881
http://metrowarszawa.gazeta.pl/metrowarszawa/1,141635,17489523,_Rosji_sie_boje__Warszawe_kocham___Poznajcie_prawdziwa.html
https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/eurowizja-w-tvp
https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/eurowizja-w-tvp-2
http://muzyka.wp.pl/title,Ivan-i-Delfin-na-Eurowizj-do-Kijowa,wid,319684,wiadomosc.html?ticaid=11d5e1&_ticrsn=5
http://archive.is/Xkhnw
http://archive.is/2wBg4
http://muzyka.wp.pl/title,Polska-ostatnia-na-Eurowizji,wid,318914,wiadomosc.html
https://plejada.pl/wywiady/ivan-komarenko-doswiadczenia-mnie-wzmacniaja/xsj496
https://plejada.pl/newsy/eurowizja-2005-gosia-andrzejewicz-wspomina-wystep-z-ivan-i-delfin/fktrrb
http://www.ivankomarenko.pl/#biografia
https://kurekmazurski.pl/w-sobote-damy-z-siebie-wszystko-2007052837927/
http://ww.vanilasklep.pl/Ivan__Delfin_Czarna_dziewczyna-18.html
https://www.youtube.com/watch?v=Iohg2cws_To
http://archive.is/2wBg4
opracowanie rocznika: Artur Zieliński